Gum 3 nebulası muhtemelen yaklaşık 3,600 ışık yılı uzaklıkta bir yıldız fidanlığıdır.
Bulutlar gibi, galaksimizin ışıltılı nebulalarının şekilleri de bazen bakanın gözündedir. Her türlü hayvana benzeyebilirler: tarantulalar, yengeçler, koşan bir tavuk ve şimdi de uzayda yüzen kozmik bir koi. Avrupa Güney Gözlemevi (ESO), Şili’nin Atacama Çölü’ndeki Paranal Gözlemevi’nde bulunan VLT’nin Survey Teleskobu ile sakız rengindeki Gum 3 nebulasının bu yeni görüntüsünü yakaladı.
Gum 3, Monoceros ve Canis Major takımyıldızları arasında, yaklaşık 3.600 ışık yılı uzaklıkta bulunan yıldızlararası bir gaz ve toz bulutudur. Nebulanın adı bu görüntüde yansıtılan renklerden gelmiyor. Aslında adını güney gökyüzünde 84 bulutsuyu kataloglayan Avustralyalı gökbilimci Colin Stanley Gum’dan alıyor.
Genç yıldızlar tarafından aydınlatılan bir yıldız fidanlığı olduğuna inanılıyor. Bu bebek yıldızlar, yıldızlararası gazın parlamasına neden olan güçlü radyasyon yaymaktadır. Parıltı, koi balığı gibi eğlenceli desenler ve şekiller oluşturur.
Yakındaki genç yıldızlardan gelen yoğun ultraviyole radyasyon buluttaki hidrojen atomlarına çarptığında, görüntüde kırmızı ve pembe tonları olarak gördüğümüz çok özel renklerde görünür ışık yayarlar” dedi. “Aynı zamanda, bulutun içindeki küçük toz parçacıkları, Dünya’da gökyüzünün mavi görünmesini sağlayan şeye benzer şekilde, yıldız ışığını, özellikle de mavi renkleri yansıtıyor. Bu renk oyunu, bunun gibi nebulaları muhteşem bir görünüme kavuşturuyor.”
Nebulalar bir yıldız patlamasının ya da süpernovanın toz ve gaz kalıntılarından oluşabilir. Ayrıca, yerçekiminin yeni yıldızlar oluşturmak için malzemeyi bir araya getirdiği yoğun gaz ve toz bölgelerinde de oluşabilirler. Bu nebulalardaki yıldızların hepsi çeşitli dalga boylarında ışık yayarlar.
Neyse ki VST, OmegaCAM enstrümanı adı verilen bir cihazla donatılmıştır. Bu 268 megapiksellik dev kamera, bilim insanlarının geniş bir dalga boyu aralığında yıldızlardan ve galaksilerden gelen emisyonları gözlemlemelerine olanak tanıyan 12 farklı geniş bant filtresine sahiptir. Yer tabanlı teleskop, güney gökyüzünün geniş alanlarını görünür ışıkta inceleyerek Gum 3’ün bu fotoğrafı gibi fotoğraflar çekmek üzere tasarlanmıştır.
Bu özel görüntü sadece renkli ışığı değil, aynı zamanda ışık eksikliğini de gösteriyor. Bulutun en parlak ve en pembe kısmının hemen sağındaki bölgede karanlık bir nokta var. Bunun nedeni bölgede daha az yıldız olması değil. Aslında görünür ışığın bir kısmını engelleyen büyük bir toz kümesi. Toz esasen yıldızları bu güçlü teleskoptan ve gözlerimizden saklıyor.
*Bu yazı Space ‘koi fish’ caught by telescope başlıklı yazıdan çevrilmiştir.
