Ağrı yeniden işleme terapisi adı verilen psikolojik bir tedavi, yararsız ve gereksiz ağrı sinyallerini “kapatmaya” yardımcı olabilir.
Kronik sırt ağrısı olan çoğu insan doğal olarak ağrılarının yaralanmalardan veya vücuttaki artrit veya şişkin diskler gibi diğer sorunlardan kaynaklandığını düşünür. Ancak araştırma ekibimiz, ağrının temel nedenini beyinde meydana gelen bir süreç olarak düşünmenin iyileşmeyi desteklemeye yardımcı olabileceğini keşfetti. Bu, meslektaşlarım ve benim kısa süre önce aylık açık erişimli bir tıp dergisi olan JAMA Network Open’da yayınladığımız bir çalışmanın temel bulgularından biridir.
Beyindeki yararsız ve gereksiz ağrı sinyallerini “kapatmaya” yardımcı olabilecek ağrı yeniden işleme terapisi adı verilen psikolojik bir tedavi üzerinde çalışıyorduk. Bunu yapmak için, bazı insanların ağrı yeniden işleme terapisi tedavisi almak üzere rastgele seçildiği, bazılarının ise sırtlarına plasebo enjeksiyonu yapıldığı bir çalışma yürüttük.
Kronik sırt ağrısı olan 21-70 yaş arası 151 yetişkini çalışmaya dahil ettik. Plasebo alan kişilerin %20’sine kıyasla, katılımcıların %66’sının ağrıyı yeniden işleme terapisinden sonra ağrısız ya da neredeyse ağrısız olduğunu bildirdiğini gördük.
Bu sonuçlar dikkat çekiciydi çünkü daha önceki psikolojik tedavi denemeleri nadiren kronik ağrıdan tam iyileşme bildiren insanlara yol açtı. Bu yüzden bu tedavinin nasıl işe yaradığını daha iyi anlamamız gerekiyordu: İnsanların düşüncelerinde ne değişti de kronik sırt ağrılarından kurtuldular?
Neden önemli
Kronik ağrı günümüzün en büyük sağlık sorunlarından biridir. ABD’de engelliliğin önde gelen nedenidir ve diyabet veya kanserden daha büyük bir ekonomik maliyeti vardır.
En yaygın kronik ağrı durumu sırt ağrısıdır. Birçok hasta – ve doktor – ağrıya neden olabileceğinden şüphelendikleri farklı sırt problemlerini tanımlamaya odaklanır. Bu yüzden her türlü tedaviyi denerler, çoğu zaman boşuna.
Giderek artan sayıda bilim insanı artık birçok kronik sırt ağrısı vakasının öncelikle beyin değişikliklerinden kaynaklandığına inanmaktadır. Ağrı bir yaralanmadan kaynaklanabilir, ancak daha sonra ağrı sistemi “takılıp” kalabilir ve yaralanmalar iyileştikten uzun süre sonra da ateşlenmeye devam edebilir.
Ağrı beynin alarm sistemidir ve bize yaralanmaları ya da vücudumuza yönelik diğer tehditleri bildirir. Sistem çoğu zaman iyi çalışır, vücudumuzun bir bölümünün yaralandığı ve korunması gerektiği konusunda bizi doğru bir şekilde uyarır. Ancak bir kişi aylarca, yıllarca ve hatta on yıllarca acı çektiğinde, ağrı işleme yollarının ateşlenme olasılığı daha yüksektir ve tipik olarak ağrıyla ilgili olmayan beyin bölgeleri dahil olmaya başlar. Kronik ağrı ayrıca beynin bağışıklık sisteminin bir parçası olan glial hücrelerde aktivite seviyelerinin artmasına neden olur. Beyindeki tüm bu değişiklikler daha sonra ağrıyı “sağlamlaştırmaya” hizmet ederek devam etmesini sağlar.
İnsanlar, çok anlaşılır bir şekilde, sırtları ağrıyorsa, sırtlarında bir sorun olması gerektiğini düşünürler – biz araştırmacılar durumun genellikle böyle olmadığını bilsek de.
Sinyal beyinden kaynaklandığı için ağrının daha az gerçek olmadığına dikkat etmek çok önemlidir. Ne olursa olsun ağrı her zaman gerçektir. Ancak etkili bir şekilde tedavi edilebilmesi için temel nedenin doğru bir şekilde tespit edilmesi gerekir.
İşimizi nasıl yapıyoruz
Çalışmamızda, insanlardan kronik bel ağrılarının sebebinin ne olduğunu düşündüklerini kendi kelimeleriyle anlatmalarını istedik. Bu basit bir sorudur, ancak çok az çalışma katılımcılarından ağrılarının kaynağını tarif etmelerini istemiştir.
Çalışmamızdaki katılımcılar ağrılarının nedeni olarak yaralanmaları, zayıf kasları, artriti ve diğer bedensel faktörleri tanımladılar. Neredeyse hiç kimse zihin ya da beyinle ilgili bir şeyden bahsetmedi.
Ağrıyı yeniden işleme terapisinin ana hedeflerinden biri, insanların ağrılarının nedenleri hakkında farklı düşünmelerine yardımcı olmaktır. Katılımcılara ağrıyı yeniden işleme terapisi uyguladıktan sonra, insanların tanımladıkları ağrı nedenlerinin yaklaşık yarısı zihin veya beyinle ilgiliydi. “Kaygı”, “korku” veya “sinir yolları” gibi şeylerin ağrılarının nedeni olduğunu söylediler.
İnsanlar bu tür bir anlayışa geçtikçe, sırt ağrıları daha da azaldı. Anlayıştaki bu değişimin ağrıdan korkmayı ve kaçınmayı azalttığını, bunun da beyindeki ağrı yollarını azaltabileceğini ve egzersiz ve sosyalleşme gibi sağlıklı, ağrı azaltıcı davranışları teşvik edebileceğini düşünüyoruz.
Sağlık uzmanlarınıza danışın veya beynin kronik ağrıda rol oynayıp oynamadığını ve ne zaman oynadığını değerlendirmenize yardımcı olabilecek bu çevrimiçi kaynaklara göz atın.
Ağrının altında yatan nedenleri doğru bir şekilde belirlemek, onu iyileştirmeye yönelik ilk adımdır.
Bu makale Creative Commons lisansı altında The Conversation’dan yeniden yayınlanmıştır. Makalenin orijinalini okumak için tıklayın.
*Bu yazı Study: chronic pain’s root cause could be a process in the brain başlıklı yazıdan çevrilmiştir.
