Tamamen sürücüsüz araçlar, bazı şirketlerin iddialarına rağmen, yakın zamanda yollara çıkmaya tam olarak hazır değil. Hatta tamamen otonom araçların (AV’ler) günlük seyahatleri asla devralmayacağına dair sağlam bir iddia bile var. Her şeye rağmen, bazı şehir planlamacıları şimdiden böyle bir geleceğin nasıl güvenli ve verimli olabileceğini araştırıyor. Kuzey Carolina Eyalet Üniversitesi’ndeki bir ekibe göre, çözümlerden biri trafik sinyallerinin yüzyıldan daha eski tasarımını değiştirmek olabilir.
Dur ışıklarının Kırmızı-Sarı-Yeşil aşamalarının yaygınlığı sadece bir tesadüf değil, aslında 1931’e kadar uzanan uluslararası bir anlaşmada kodlanmıştır. Bu durum o zamandan beri sürücülere oldukça iyi hizmet etti, ancak NC State ekibi AV’lerin sonunda daha iyi yol koşulları için fırsat yaratabileceğini savunuyor. Ya da en azından bazı altyapı düzenlemelerinden faydalanabilirler.
Geçtiğimiz yıl, inşaat, inşaat ve çevre mühendisliği doçenti Ali Hajbabaie liderliğindeki araştırmacılar, günlük sürüşün bir gün AV’lerin büyük bir akışından gerçekten iyileşebileceğini gösteren şehir içi işe gidip gelme modelleri için bir bilgisayar modeli oluşturdular. Hajbabaie ve meslektaşları, bu araçların bol miktarda gerçek zamanlı sensör bilgisini birbirleriyle paylaşarak, hız ve mola süreleri gibi değişkenleri ayarlamak için basit kavşak değişikliklerinin çok ötesinde varsayımsal olarak koordine olabileceklerine inanıyor.
Bu faydalardan daha fazla yararlanmak için, trafik sinyallerine dördüncü bir “beyaz” ışığın eklenmesini önerdiler. Bu senaryoda, birbirine bağlı yeterli sayıda AV bir kavşağa yaklaştığında “beyaz” faz devreye giriyor. Bu aşama yandığında, yakındaki sürücülerin sarı ışığın kırmızıya geçiş süresi gibi bir şeyi tahmin etmeye çalışmak yerine, önlerindeki aracı (AV veya insan) takip etmeleri gerektiğini gösterir. Ayrıca, bu tür bir ara bağlantı, “Yürü” ve “Yürüme” yaya sinyalleri için en iyi zamanı belirlemek üzere trafik sinyal sistemleriyle iletişim kurabilir. Modellemelerine dayanarak, böyle bir değişikliğin mevcut trafik sistemi optimizasyon yazılımına kıyasla kavşak tıkanıklığını en az yüzde 40 oranında azaltabileceği görülmüştür. Bu da genel seyahat sürelerini, yakıt verimliliğini ve güvenliği artırabilir.
Ancak mevcut sinyallerin üzerinde kafa karıştırıcı, renksiz ışıkların stresli fikrinden endişe duyanlar için endişelenmeyin – “beyaz” sadece düzenleyiciler daha net bir şeye karar verene kadar teorik bir stand-in.
Hajbabaie PopSci’ye gönderdiği e-postada “En iyi rengi/göstergeyi bulmak için araştırma yapılması gerekiyor” diyor ve ekliyor: “Mevcut herhangi bir mesajla ilişkilendirilmediği ve kafa karışıklığı yaratmadığı sürece herhangi bir gösterge/renk kullanılabilir.”
Ancak bu ilk modelin oldukça göze batan bir sınırlaması vardı; yayaları pek dikkate almıyordu. Aradan geçen bir yıl içinde Hajbabaie’nin ekibi dört aşamalı trafik ışığı bilgisayar modelini şehir trafiğindeki bu önemli faktörü hesaba katacak şekilde güncelledi. NC State araştırmacıları, Computer-Aided Civil Infrastructure and Engineering dergisinde yayınladıkları yeni sonuçlara göre, insanların yaya olarak gidip geldiği durumlarda bile, ilave bir dördüncü ışığın kavşaklardaki gecikmeleri mevcut seviyelerden yüzde 25’e kadar azaltabileceğini belirledi.
Hajbabaie bu hafta yaptığı ayrı bir duyuruda, bu büyük azalmanın “AV’lerin neredeyse evrensel olarak benimsenmesine” bağlı olduğunu söyledi. Sektörün mevcut durumu göz önüne alındığında, böyle bir gelecek pek çok kişinin umduğundan çok daha uzak görünüyor. Ancak şu anda belirgin bir olasılık olmasa da, ekip hala yollardaki AV’lerde mütevazı bir artışın bile – bu dördüncü “beyaz” aşama gibi bir şeyle birleştiğinde – koşulları son derece anlamlı bir şekilde iyileştirebileceğine inanıyor. Dahası Hajbabaie, tamamen otonom otomobilleri beklemenin gerekli olmayabileceğini söylüyor.
PopSci’ye verdiği demeçte, “Bu konseptin adaptif hız sabitleyici ve şerit takip özelliği gibi bir tür yanal hareket denetleyicisine sahip araçlarda [da] işe yarayacağını düşünüyoruz” diyor ve ekliyor: “Bununla birlikte, akıllı otomobillerin sahip olacağı tüm sensörlerle donatılmamış araçların konumunu gözlemleyebilmek için kavşak çevresinde daha fazla sensöre ihtiyaç duyacağımızı düşünüyoruz.”
Ancak şehirlerin sürücüsüz otomobil geleceğine ulaşıp ulaşamayacağından bağımsız olarak, bisiklet yolları, korumalı yürüyüş yolları ve hatta e-bisikletler gibi yeşil şehir planlama projelerine yatırım yapmaya devam etmek muhtemelen en iyisidir. Bunlar daha basit ve daha çevre dostu.
*Bu yazı Researchers propose fourth traffic signal light for hypothetical self-driving car future başlıklı yazıdan çevrilmiştir.
